Autor: Adam Harasim

Rolnicze Zakłady Doświadczalne funkcjonują w strukturze IUNG- PIB, jako jednostki terenowe. W opracowaniu przedstawiono zmiany jakie zaszły w organizacji i działalności RZD w okresie 65- lecia (1950- 2015) ich przynależności do IUNG.

Liczba zakładów oraz okresy i zakresy ich działalności zmieniały się z upływem lat. Do głównych zadań RZD należało prowadzenie działalności gospodarczej (produkcyjnej) i doświadczalnej. W okresie dostosowywania się do warunków gospodarki rynkowej (po roku 1989) i w związku z ograniczeniem finansowania działalności naukowej Instytutu, w większości RZD nastąpiła likwidacja działów naukowych i zaprzestanie działalności doświadczalnej. Dopiero po 2010 roku podjęto badania organizacyjno- ekonomiczne i technologiczne oraz coraz szerzej realizowano badania wykonywane w ramach programów wieloletnich i projektów badawczych.

Aktualnie do podstawowych zadań RZD IUNG- PIB należy prowadzenie działalności gospodarczej i doświadczalnej ( z zakresu doświadczalnictwa polowego, prac wdrożeniowych i organizacyjno- ekonomicznych) oraz pełnienie funkcji terenowych ośrodków kultury rolnej.

Autorzy:  Antoni Faber, Zuzanna Jarosz 

 Niniejszy poradnik napisany został z myślą o producentach surowców przeznaczanych do produkcji biopaliw płynnych. Rolnicy produkujący rzepak wykorzystywany do produkcji biodiesla oraz kukurydzę, pszenicę i burak cukrowy przeznaczone do produkcji bioetanolu oświadczają na piśmie, że ich surowce spełniają kryteria zrównoważonego rozwoju. Grupy producenckie i firmy skupowe zobowiązane są natomiast posiadać certyfikat potwierdzający, że sprzedawany lub skupowany surowiec spełnia kryteria zrównoważonego rozwoju. W obu wymienionych dokumentach najistotniejsze informacje, to miejsce pochodzenia surowca oraz wielkość emisji gazów cieplarnianych powstających wskutek produkcji rolniczej tych surowców.

W związku z zaostrzeniem od 2017 r. wymagań odnoszących się do całkowitego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu życia biopaliw (od uprawy surowca poprzez produkcję biokomponentów aż do dystrybucji biopaliwa na stacjach paliw) poszukuje się obecnie możliwości ograniczania emisji na każdym etapie ich produkcji. Jest to ważne, jako że końcowy producent biopaliwa zobowiązany jest wykazać, że ogranicza ono emisję gazów cieplarnianych o co najmniej 50% (60% dla instalacji nowych) w stosunku do paliw konwencjonalnych.
W produkcji rolniczej surowców przeznaczonych do produkcji biopaliw emisja gazów cieplarnianych jest kontrolowana. Dodatkowym sposobem ograniczenia ich emisji, dopuszczonym przez Dyrektywę 2009/28/WE, jest zwiększanie ilości węgla organicznego w glebach użytkowanych do produkcji surowców rolniczych przeznaczanych na cele paliwowe.

 Metodyka integrowanej ochrony tytoniu

Autorzy:  Teresa Doroszewska, Apoloniusz Berbeć

Integrowana ochrona roślin (ang. IPM – Integrated Pest Management) jest sposobem ochrony przed organizmami szkodliwymi, polegającym na wykorzystaniu wszystkich dostępnych metod ochrony roślin, w szczególności metod niechemicznych, w sposób minimalizujący zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska. Integrowana ochrona roślin wykorzystuje w pełni wiedzę o organizmach szkodliwych dla roślin (w szczególności o ich biologii i szkodliwości) w celu określenia optymalnych terminów dla podejmowania działań zwalczających te organizmy, a także wykorzystuje naturalne występowanie organizmów pożytecznych, w tym drapieżców i pasożytów organizmów szkodliwych, a także posługuje się ich introdukcją.

 Integrowana ochrona tytoniu polega na wykorzystaniu wszystkich dostępnych metod prowadzących do utrzymania chorób i szkodników na poziomie nie zagrażającym uprawie. Jest ściśle związana z zabiegami agrotechnicznymi i z wykorzystaniem metod niechemicznych, ciągle doskonalonych wraz z rozwojem systemów produkcji na etapie rozsady jak też w warunkach polowych. Zakłada ograniczone do niezbędnego minimum użycie środków chemicznych, spośród których należy preferować preparaty o niskiej toksyczności, szybko ulegające rozkładowi.

 Metodyka integrowanej ochrony chmielu

Autor:  Urszula Skomra

 Integrowany system produkcji rolniczej w sposób harmonijny wykorzystuje postęp biologiczny i techniczny w uprawie, nawożeniu i ochronie roślin. W metodzie tej rolnik stara się stosować technologie i środki produkcji, które nie degradują środowiska, a sprzyjają zwiększeniu lub przynajmniej utrzymaniu naturalnej żyzności gleby i jednocześnie zapewniają ekonomiczną opłacalność produkcji.

Uprawa chmielu jest specyficzną gałęzią produkcji rolnej silnie oddziałującą na środowisko przyrodnicze, dlatego wdrożenie systemu integrowanego w przypadku tego gatunku jest szczególnie istotne.Jednym z istotnych elementów integrowanej produkcji jest stosowanie zasad integrowanej ochrony roślin, która polega na połączeniu naturalnych i chemicznych sposobów ograniczania rozwoju populacji organizmów szkodliwych, tak aby zminimalizować zagrożenia dla zdrowia ludzi i dla środowiska.

Opracowanie metodyki integrowanej ochrony chmielu wpisuje się w całość działań dotyczących produkcji zdrowej żywności o wysokiej jakości, wyprodukowanej przy zachowaniu bezpieczeństwa dla środowiska naturalnego oraz utrzymaniu ekonomicznej opłacalności.

Susza rolnicza w Polsce w latach 1961 - 2010 

Autorzy: Andrzej Doroszewski, Tomasz Jóźwicki, Elżbieta Wróblewska, Jerzy Kozyra

ROLNICTWO NA OBSZARACH SPECYFICZNYCH

Wyróżnioną Nagrodą Dyrektora IUNG-PIB monografię wydano w wyniku współpracy z Głównym Urzędem Statystycznym. Podstawowy materiał źródłowy stanowiły wyniki Powszechnych Spisów Rolnych z lat 2002 i 2010. Dodatkowo, do analiz wykorzystano wyniki badań środowiskowych i agrochemicznych wykonanych w IUNG-PIB.

W opracowaniu po raz pierwszy w kraju podjęto próbę wskazania odmiennych uwarunkowań, kierunków rozwoju i efektów produkcyjnych, ekonomicznych oraz społecznych funkcjonowania rolnictwa na obszarach specyficznych. Do wskazanych obszarów zaliczono:obszary objęte ochroną przyrody, obszary górskie i pogórskie, poldery rzeczne, obszary podmiejskie, obszary problemowe.

W przypadku większości tych obszarów (poza problemowymi) opracowano nowatorskie i oryginalne metodyki ich wydzielania.

Przygotowując opracowanie założono, że wskazanie różnic regionalnych pozwoli na odpowiednie ukierunkowanie procesów rozwojowych w przyszłości. Dzięki czemu możliwe będzie wykorzystanie mocnych stron regionów specyficznych oraz niwelowanie i osłabianie uwarunkowań negatywnych. W dłuższej perspektywie powinno to ułatwić równomierny rozwój rolnictwa w kraju przy zachowaniu pozytywnych i racjonalnych różnic regionalnych. Ważnym elementem opracowania jest również wskazanie czynników ograniczających możliwości pełnego konkurowania gospodarstw rolnych na globalizującym się rynku żywnościowym.

GOSPODAROWANIE SŁOMĄ

Podręcznik wydany przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa- Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, liczy 77 stron. W związku z rosnącym zainteresowaniem słomą podjęto w nim próbę przedstawienia w sposób syntetyczny zagadnień związanych z jej produkcją i możliwością zagospodarowania.

Opracowanie ma charakter przewodnika, zawiera podstawowe informacje o właściwościach słomy, ocenie wielkości jej produkcji i bilansach oraz kierunkach wykorzystania  zarówno w rolnictwie jak i w innych działach gospodarki. Podręcznik może służyć jako pomoc studentom i doradcom, a także producentom rolnym.

Polskie odmiany chmielu; Polish hop cultivars

Książka wydana przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach liczy 23 strony. Publikacja napisana w języku polskim i angielskim zawiera charakterystykę odmian chmielu wyhodowanych w Polsce, które znajdują się aktualnie w uprawie lub są chronione wyłącznym prawem hodowcy.

Opisy odmian obejmują ich pochodzenie, charakterystykę morfologiczną, informacje o cechach użytkowych oraz wrażliwości na najważniejsze choroby, a także szczegółowe dane dotyczące składu chemicznego szyszek.

Zaprezentowano tu również aktualne informacje dotyczące areału poszczególnych odmian chmielu, rejonów uprawy oraz produkcji sadzonek wolnych od wirusów i wiroida utajonego chmielu.

Opracowanie uzupełnia bogata dokumentacja fotograficzna.

Album gatunków rodzaju Nicotiana / Album of Nicotiana species

Autorzy: Teresa Doroszewska, Anna Depta, Anna Czubacka

Książka wydana przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa –Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, liczy 370 stron. Jest to pierwszy w Polsce album o gatunkach z rodzaju Nicotiana, napisany w języku polskim i angielskim. Opracowanie to powstało na podstawie kolekcji gromadzonej przez ponad 80 lat w puławskim Instytucie. Istniejąca obecnie w IUNG-PIB kolekcja rodzaju Nicotiana jest jedną z największych w świecie i zawiera ponad 1000 obiektów pochodzących z różnych krajów świata.
Przedmiotem opracowania są dzikie gatunki Nicotiana, ich formy autotetraploidalne i taksony niższego rzędu. Album zawiera dane dotyczące badań nad systematyką rodzaju, szczegółowe opisy botaniczne gatunków wraz z bogatą dokumentacją fotograficzną oraz informacje charakteryzujące gatunki pod względem niektórych cech fizjologicznych i użytkowych oraz możliwości wykorzystania ich w hodowli twórczej.

UDZIAŁ POLSKIEGO ROLNICTWA W EMISJI ZWIĄZKÓW AZOTU I FOSFORU DO BAŁTYKU
Contribution of Polish agriculture to emission of nitrogen and phosphorus compounds to the Baltic Sea
Redakcja podręcznika: Janusz Igras, Marianna Pastuszak

Podręcznik wydany przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, liczy 410 stron i jest jednym z pierwszych tego typu opracowań w Polsce. Podjęto w nim próbę kompleksowego spojrzenia na rolę i udział polskiego rolnictwa w dopływie substancji biogenicznych do Bałtyku. Rolnictwo jest jedną z dziedzin gospodarki, która istotnie oddziałuje na środowisko przyrodnicze. Problematyka ta jest aktualnie przedmiotem wielu programów badawczych zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. Istnieje bowiem wiele rozbieżności, a nawet skrajnych opinii w zakresie oceny skutków środowiskowych dla jakości wód, jakie tworzy szeroko rozumiana gospodarka rolna. Jest więc pilna potrzeba miarodajnej, kompleksowej oceny udziału rolnictwa w zanieczyszczeniu Bałtyku, bowiem spośród państw zamieszkujących zlewisko Bałtyku, Polska jest jego największym użytkownikiem.

Przeprowadzona ocena uwzględnia potencjał i specyfikę polskiego rolnictwa oraz jego zróżnicowanie regionalne. Polska, podobnie jak i inne kraje, podejmuje od wielu lat działania zmierzające do ograniczenia dopływu substancji biogeniczych do wód powierzchniowych i podziemnych, przeznaczając znaczne środki finansowe na działania prośrodowiskowe zarówno z budżetu krajowego, jak i programów międzynarodowych.

Książka dostępna w oddziale CBR Puławy